شیوه های گوناگون دلالت پردازی آفتاب در زبان مولانا

نویسندگان

زهره نجفی

چکیده

زبان عرفانی مولانا، زبانی ویژه و متمایز است که بخش عمدة این تمایز ناشی از نشانه های زبانی وی است. دال هایی که با شیوه دلالت خاص خود، آنها را به مدلول مورد نظر ارتباط می دهد، بیانگر اندیشه و تجربة عرفانی او است.  یکی از مهمترین و پرکاربردترین نشانه ها در زبان مولانا واژة آفتاب است که آن را به عنوان دالی برای مدلول های متفاوت و نیز برای ویژگی های مختلف یک مدلول به کار برده است. اگرچه آفتاب از نشانه های زبانی رایج در متون عرفانی است، شیوة کاربرد مولانا نشان می دهد که وی این نشانه را تحت تأثیر تجربیات عرفانی خویش به کار می برد و به تقلید از شاعران پیش از خود نپرداخته است. به همین سبب این واژه حوزة دلالتی وسیعی را در بر می گیرد و مقاصد گوناگونی را به مخاطب القا می کند. در این پژوهش کوشش شده است شیوه کاربرد واژه آفتاب و چگونگی معنادهی این کلیدواژه در زبان مولوی و نیز ایجاد دلالت های گوناگون از طریق این واژه تبیین و با این روش تفسیر دقیق پاره ای از ابیات وی میسر گردد.

برای دانلود باید عضویت طلایی داشته باشید

برای دانلود متن کامل این مقاله و بیش از 32 میلیون مقاله دیگر ابتدا ثبت نام کنید

اگر عضو سایت هستید لطفا وارد حساب کاربری خود شوید

منابع مشابه

جلوه‌های گوناگون تکرار در رباعیّات مولانا

یکی از عوامل مهمّ ایجاد زیبایی و غنای موسیقایی شعر، تکرار است. آرایه‌های بدیع لفظی را با نوعی مسامحه می‌توان ذیل تکرار آورد. تکرار واژه را در شعر می‌توان از دیدگاه‌های مختلف ادبی بررسی کرد که در این مقاله رباعیّات مولوی از دیدگاه بدیعی و زیبایی‌شناسی مورد تحلیل قرار گرفته‌است. از میان شاعران فارسی‌زبان، جلال‌الدّین محمّد مولوی(604-672) در رباعی‌های خود انواع تکرار را به شیوه‌ای بسیار زیبا، هنرمندان...

متن کامل

شیوه های شخصیت پردازی در شاهنامۀ فردوسی

شخصیت به هم راه پیرنگ محوری ترین و مهم ترین عناصر داستانی بشمار می آید. عنصر شخصیت در ادبیات داستانی قدیم و جدید عنصری ثابت و با اهمیت بوده، و سنگ بنای اثر ادبی را تشکیل می دهد. در بیان اهمیت شخصیت داستانی همین بس که اگر در داستان، شخصیت وجود نداشته باشد، ماجرایی اتفّاق نخواهد افتاد. شخصیت ها در متون داستانی به دو روش مستقیم و غیر مستقیم پردازش می شوند. شاهنامۀ فردوسی را نیز می توان اثری داستانی...

متن کامل

زبان و اخلاق ارتباطی در اندیشه مولانا

(مقالۀ مروری) زمینه: «ارتباط» مفهمومی فراتر از ابزارها و سازکارهایی فنّی و زبانی است. بالاترین سطح «ارتباط» از طریق «گفت‌وگو» با «دیالوگ» انجام می­گیرد که در آن مفهوم مشترکی توسّط طرفین گفت‌وگو خلق می‌شود. گفت‌وگو در مثنوی فرایندی است که با به‌کارگرفتن رمز، تمثیل، قصه و طنز، تعریف می‌شود. در این فرایند، زبان هم ابزار ارتباطی و هم ضد ارتباطی به حساب می‌آید. ارتباط از نظر مولانا «مخاطب ‌محور» و «چن...

متن کامل

زبان و شیوه های روایتگری در رمان نو

انسان موجودی اجتماعی است و از بدو تولد نیاز به برقراری ارتباط با دیگران را در وجود خویش احساس می کند. حتی گریه های دوران کودکی می تواند به عنوان نخستین تلاش وی برای ایجاد ارتباط با محیط اطراف تلقی شود. اما آنچه در این میان از اهمیت والایی برخوردار است، توانایی بکارگیری زبان می باشد. بررسی جایگاه زبان و شیوه های روایتگری آن در ادبیات به ویژه در جریان رمان نو بسیار حاﺋز اهمیت است. در اواخر قرن بی...

متن کامل

منابع من

با ذخیره ی این منبع در منابع من، دسترسی به آن را برای استفاده های بعدی آسان تر کنید


عنوان ژورنال:
ادبیات عرفانی و اسطوره شناختی

ناشر: دانشگاه آزاد اسلامی واحد تهران جنوب

ISSN 2008-4420

دوره 11

شماره 39 2015

میزبانی شده توسط پلتفرم ابری doprax.com

copyright © 2015-2023